"Poseren gaf me kracht en zelfzekerheid"

Maar het werk van de andere artiestes is ook de moeite waard: Lysandre Begijn, Joëlle Dubois, en Shirley Villavicencio Pizango zijn vrouwen die stevig met hun voeten in de wereld van vandaag staan, een contrast met de romantische droomwereld die Delvaux in zijn werken creëerde. Vliegensvlug naar Ten Bogaerde dus. Lees verder onder de beelden.

Tij-dingen: Philippe, hoe ontstond bij jou de idee voor deze tentoonstelling?

Philippe Van Cauteren: "Paul Delvaux was het ideale lokaas om het werk te tonen van 5 kunstenaars. Dat betekent uiteraard niet dat de aanwezigheid van Paul Delvaux onbelangrijk is. Wel gaat de tentoonstelling over iets anders dan Delvaux als persoon. De dialoog tussen de hedendaagse kunstenaars en Paul Delvaux heeft te maken met ‘vandaag’, de (kunst)wereld waarin we op dit moment leven, en vooral ook met de toekomst. Het is een beetje mijn stokpaardje, maar we weten dat er op dit moment – terwijl dit interview plaatsvindt – verschrikkelijke dingen gebeuren op meerdere plekken in de wereld. Het is belangrijk dat we ons hiervan bewust zijn, terwijl we ons bevinden in die beschermde cocon van de kunstwereld."

T-d: Zoals de curator schetste, is jullie werk gelinkt aan de huidige tijd, wereld en de context waarin jullie leven. Liliane, jij hebt al wat ervaring op de teller?

Liliane Vertessen: "Ik kom uit een tijdperk waarin alles anders was, de mannen hadden de bovenhand. Als kind moest ik wassen, koken, hout hakken en in de tuin werken. Wanneer ik creatief was, ik breide graag, kreeg ik vaak te horen dat ik dat moest doen als ik groot was. Door al die verantwoordelijkheid die op mijn schouders rustte, had ik al snel het gevoel dat ik volwassen was. Dat maakte mij niet triest, maar wel sterk. Vaak voelde ik me onbegrepen, ik stond bekend als een 'stout kind' en zette me daartegen af. Ik dacht bij mezelf: 'later als ik groot ben, maak ik een werk waarop ik BAD' schrijf. Geloof het of niet: dat kunstwerk zit nu in de collectie van het Fotografiemuseum in Charleroi. Eén les dus: als je beschikt over een gezonde portie geduld en doorzettingsvermogen, dan kom je er wel. En je moet die houding durven volhouden. Ik bouwde een muur om mij heen, creëerde mijn eigen wereld en deed mijn ding. Vandaar dat ik me nooit aan een vaste galerij verbond of commercieel werk maakte. Ik beschouwde mezelf niet als ‘kunstenaar’ en deed maar wat."

T-d: Neoza, er zijn heel wat verwantschappen tussen jouw werk en dat van Liliane. Hoe kijk jij naar haar werk?

Neoza Goffin: " Aanleiding voor mijn werk is een (seksueel) trauma. Ik schiep ook een eigen wereld om me heen, maar ik weigerde mezelf in die slachtofferrol te plaatsen. Ik gebruikte het trauma als een kracht. Door hard te werken, kwam ik op een punt dat ik bijna blij was dat dit mij was overkomen. Dat klinkt vreemd, maar het vormde me tot wie ik vandaag ben. Anders had ik misschien nooit het feminisme onderzocht. Liliane en ik zijn wel verschillend op het vlak van ondernemerschap. Ik ben heel bewust bezig met mijn beroep als kunstenaar en niet vies van commercieel werk. Doel is om een plek in de musea te veroveren. Misschien zou dat anders zijn geweest, moest ik geboren zijn in Lilianes tijd – maar o.a. sociale media geven een andere dimensie aan de kunstpraktijk."

T-d: Jullie gebruiken veel zelfportretten in jullie werk. Liliane haar foto’s bedienen de mannelijke blik en spelen een spel. Neoza, jij verzet jou daar net tegen?

Neoza: "Ja, dat klopt. In mijn portretten wil ik sterk en dominant overkomen. Net om die mannelijke zienswijze te neutraliseren."

Liliane: "Ik was nog heel jong toen ik die zelfportretten maakte. Over seks werd er niet gesproken. Dus ik voelde wel de macht die het poseren me gaf. Het gaf me kracht en zelfzekerheid."

Philippe: "Alles begint altijd met de vraag ‘Wie maakt wat’? Een vrouw die zichzelf onderdanig fotografeert, is een ander gegeven dan wanneer ze in dezelfde houding door een man in beeld wordt gebracht. Er is een verschil tussen Paul Delvaux die, als man, het vrouwelijk naakt afbeeldt en de manier waarop de vrouwelijke kunstenaars het vrouwenlichaam in beeld brengen."

T-d: Is het vrouwbeeld dan meteen ook de link tussen Paul Delvaux en de 5 dames?

Philippe: "Delvaux bouwde zijn oeuvre uit vanuit een sterke excentriciteit (ongewoon, red.) en met een aantal erg herkenbare ingrediënten, zoals het vrouwelijk naakt. Ik stelde me de vraag ‘Welke kunstenaars kunnen zich daartoe verhouden?’ Er zijn verwantschappen tussen Delvaux en elk van de 5 kunstenaars. Ik kan die niet allemaal rationaliseren of op papier zetten, maar ze zijn er wel."