Wetenschappers onderzochten de belangrijkste planten voor bijen.
Wat bleek? De paardenbloem stak met kop en schouders uit boven alle andere planten.
Logisch ook, want de paardenbloem is een bloem die mee evolueerde met onze inheemse wilde bijen.
Vroeg in de lente zie je zijn goudgele kleur uitsteken boven het groene gras. En als de winter zo zacht is als de voorbije jaren, dan zie je hem al veel eerder.
De paardenbloem is één van de nuttigste en meest algemene Europese planten. Hoewel de paardenbloem pas in de 16e eeuw in de Europese geneeskunde opdook, groeide zijn reputatie als medicijn toen hij populair werd als (mol)sla en vervangingsmiddel voor koffie.
Oorspronkelijk komt de plant uit Europa en Azië, maar hij groeit nu overal op de wereld op zonnige plaatsen.
De paardenbloem werd populair als (mol)sla en vervangingsmiddel voor koffie
Wat met die naam?
Andere namen voor de plant zijn pis(se)bloem en bedplasser. Dat heeft te maken met de geneeskundige eigenschappen van de paardenbloem: vochtafdrijvend en bloedzuiverend. De Franse naam is pissenlit en dat betekent letterlijk bedpisser.
Het woord paardenbloem is typisch Nederlands, in andere talen komt het woord paard niet in de naam voor. De Engelse naam van paardenbloem luidt dandelion en dat komt waarschijnlijk van het Franse dent de Lion: tand van de leeuw. Dat verwijst dan weer naar die tandjes bovenaan elk geel lintbloemetje.
Eén bloem is eigenlijk heel veel bloempjes
Honderden bloempjes die dicht tegen elkaar zitten en er zo als één gele bloem uitzien. Al die bloempjes heten lintbloemen, bloemen waarbij de bloemkroon is vergroeid tot een bloemblaadje. Bekijk zo’n geel lintje van dichtbij, dan zie je bovenaan vijf kleine inkepingen: de restanten van de bloemkroon.
De Engelse naam van paardenbloem luidt 'dandelion' en dat komt waarschijnlijk van het Franse 'dent de Lion': tand van de leeuw
De hogere kunst van het verspreiden
De paardenbloem heeft een slimme manier om ervoor te zorgen dat die talloze vruchten ver worden verspreid. Elk nootvruchtje heeft zijn eigen parachute: het vruchtpluis.
De nootjes zelf zijn voorzien van hele kleine ribbeltjes waardoor ze zich beter in de grond nestelen nadat de wind ze meevoerde.
Open, dicht, open, dicht, …
De paardenbloem opent en sluit zich onder invloed van zonlicht. Zodra de zon opkomt ontvouwt hij zijn gele lintjes, zodra het schemert, vouwt hij ze weer bij elkaar.
Is het bewolkt of regent het? Dan blijft hij helemaal dicht.
Eén keer is geen keer
Paardenbloemen bloeien meerdere keren per jaar: in de vroege lente en de nazomer. Je komt die gele bloemen het hele jaar tegen.
Elk nootvruchtje heeft zijn eigen parachute: het vruchtpluis
Geliefd bij insecten
Paardenbloemen zijn een dankbare voedselbron voor insecten – van vlinders tot bijen en andere insecten. Die smullen van de nectar en het stuifmeel in een periode dat het nog schaars is.
Heilzaam voor mensen
Al sinds mensenheugenis wordt de paardenbloem gebruikt om zijn geneeskundige krachten, vooral voor de spijsvertering en lever. Zo kreeg hij ook zijn officiële naam: taraxacum officinale. Officinales betekent in het Latijn uit de apotheek afkomstig. De paardenbloem werkt vochtafdrijvend en zit vol mineralen en vitaminen.
En lekker ook…
De bladeren van de paardenbloem worden het meest gegeten als sla. De jonge bladeren smaken minder bitter en staan bekend als molsla. De jonge bloemen smaken zoet en honingachtig, rijpe bloemen smaken vrij bitter.
