Koksijdse jeugd spreekt zich uit over het klimaat: "Vliegtuigreis compenseer je door veganistisch eten"

En dat mét een veranderend klimaat. Ze moeten leven met de voelbare gevolgen van de opwarmende aarde. Laura en Emma studeren in Gent. Laura gaat voor een master biologie en vertoeft dit academiejaar in Spanje. Emma zit in het 5e jaar geneeskunde. 5 jaar op kot in een studentenstad verandert je kijk op de klimaatuitdagingen. Ook Nicolas studeerde in de Oost-Vlaamse hoofdstad (burgerlijk ingenieur) en start zijn loopbaan in een groot industrieel bedrijf. Ellen is de jongste van het gezelschap en startte haar hogere studies (luchtvaarttechnologie) in Oostende onlangs op.

Schepen Charlotte Castelein: Wat moeten de lezers nog over jou weten?
Laura Vandamme: "De lessen biologie hebben me altijd geboeid in het middelbaar, zeker planten en dieren. Vandaar dat ik koos om daarin verder te gaan. Tijdens de zomer was ik jobstudente EHBO bij de reddersposten. Daarnaast ben ik graag bij mijn vriendinnen."
Emma Vandenbroucke: "Al van kindsbeen droomde ik ervan om dokter te worden. Mijn hobby’s zijn schilderen en kleien. En reizen."
Ellen Messeyne: "Afgelopen zomer volgt ik de cadettenopleiding van de brandweer. Een andere hobby is duiken. Maar mijn grootste passie is moestuinieren, gemiddeld 3 tot 4 uur per week."
Nicolas Van Landschoot: "Mijn studies waren redelijk intensief, veel vrije tijd bleef er niet over. Mijn favoriete sport is hockey. En ik zwem graag. Verder spendeer ik graag tijd met vrienden."

Schepen Charlotte Castelein: Probeer je om jouw ecologische voetafdruk te verkleinen? Hoe?
Laura Vandamme: "Ja hoor. Ik doe niet mee aan de ‘snelle fashion’ die jaarlijks wisselt, maar ik koop veel tweedehandskledij. En ik eet vegetarisch."
Emma Vandenbroucke: "Tweedehandsmeubels zijn dikwijls mooi en goedkoop. Ik eet ook vegan."
Nicolas Van Landschoot: "In de kleine dingen: kraantjeswater drinken, afval beperken."
Ellen Messeyne: "Wij vermijden plastic. En we proberen om regenwater te gebruiken. Jammer genoeg nemen sommige mensen nog altijd meerdere douches per dag of elke dag een bad."

Charlotte: En maken jullie gebruik van onze deelfietsen en deelwagens?
Nicolas: "Op dit moment niet. Ik sluit het zeker niet uit om het te ontdekken in de toekomst."
Ellen: "Ik overweeg om de deelwagens te gebruiken. Naar mijn vrienden in Roeselare ga ik met de trein, maar het zou zeker handig zijn."

Charlotte: Doen we genoeg om de klimaatverandering tegen te gaan?
Nicolas: "Mensen moeten stimulansen krijgen. En een beloning als ze inspanningen doen. Ik denk aan centrale ophaalpunten (zoals lockers in de grote steden) voor je pakketjes, in plaats van die aan huis te laten leveren. Maak deze optie goedkoper. Ook het overmatig terugsturen van pakketjes moeten we terugdringen."
Laura: "Ik denk zelden op lokaal niveau, eerder mondiaal. Meestal in een stedelijke context. Actie is moeilijk. We moeten collectief veranderen. Dankzij de coöperatieve vennootschappen nemen burgers het heft in eigen handen. Dankzij lokale energieproductie verhoogt onze autonomie. Energie mag niet in handen zijn van grote spelers."
Charlotte: "Als we actie willen, dan is het lokaal niveau het beste om verandering in gang te zetten. De gemeente kan dat natuurlijk niet alleen. We hebben nood aan veel goede voorbeelden."
Emma: "Soms kan je ook verandering doorvoeren zonder dat mensen het voelen. Ik herinner me dat de Gentse Feesten de helft van de eetstanduitbaters verplichtte om uitsluitend vegetarische voeding aan te bieden Spaghetti kan perfect gemaakt worden dat mensen het verschil niet smaken. Mensen die lekkere gerechten willen, kunnen me volgen op Instagram via plantyfoodbyemma."
Laura: "Bouwvergunningen moeten gekoppeld worden aan klimaatdoelstellingen. Meer inzetten op ontharding en alternatieve bodembedekking. De jonge generatie moet ook betaalbaar kunnen wonen, bv. cohousing (concept waarbij minstens twee gezinnen samenwonen en beschikken over gedeelde en privédelen, red.) is hier nog niet ingeburgerd. "Charlotte: "Dit jaar namen we thuis voor het eerst deel aan MaaiMeiNiet. Het is ons goed bevallen, een mooi resultaat en weinig werk."

Charlotte: Waar trek je de grens als overheid om dat te bestraffen?
Nicolas: "We moeten meer systeemdenken. De voorzieningen moeten aanwezig zijn. Je kan elektrische wagens promoten, maar als er onvoldoende laadpalen zijn…"
Charlotte: "Die extra laadpalen komen er! Ook als burger kan je eentje aanvragen bij de Vlaamse overheid."
Ellen: "We moeten niet alleen kijken naar het milieu, ook biodiversiteit is cruciaal: bloeiende bloemen trekken insecten aan. De zakjes met zaad (actie in Tij-dingen, red.) misten bij ons thuis hun effect niet."
Charlotte: "Communicatie is belangrijk. Vandaar ook deze speciale klimaateditie van Tij-dingen."
Nicolas: "De ontharding van openbaar domein is een goed idee, maar alles staat of valt met communicatie en burgerparticipatie. In Gent waren er problemen: er kwamen klachten van mensen die minder mobiel zijn, tegelwippen moeten we dus goed kaderen."

Charlotte: Leeft klimaat bij jullie leeftijdsgenoten?
Laura: "De gevolgen leven bij heel wat jongeren, maar niet bij iedereen. Ik weet dat er iets moet gebeuren en dat het dringend is. En het is alleszins niet evident om ook de oudere generatie te sensibiliseren."
Nicolas: "Het is niet zo dat we er telkens over praten op café. We komen voorlopig niet rechtstreeks in aanraking met de gevolgen."
Ellen: "In mijn omgeving komt het wel ter sprake. Vrienden waren op kamp in de Ardennen tijdens de overstromingen. Dat blijft bij. Ik maak me ook zorgen over de stijging van de zeespiegel op lange termijn."
Charlotte: "De overheid is bezig met kustbescherming. Hoe groter de gevolgen van de klimaatverandering, hoe hoger die kosten. ‘Iedereen wint’ is daarom onze baseline om mensen aan te zetten tot actie."
Nicolas: "De maatregelen moeten we op Europees niveau bekijken. Afstemming met onze buurlanden lijkt mij cruciaal."Emma: "We moeten er ook voor zorgen dat iedereen mee kan, het sociale aspect is even belangrijk."

Charlotte: Reizen met het vliegtuig? Ja of nee?
Laura: "Ik schrok van de impact van vliegtuigreizen. Eén vliegtuigreis doet, bij manier van spreken, al mijn inspanningen teniet. Een traject tussen Lissabon en New York staat gelijk met 1 jaar lang je huis verwarmen."
Emma: "Voor een sociaal project (dat aandacht heeft voor klimaatverandering) vloog ik afgelopen zomer naar Jordanië. In de voorbereidingsperiode werd ons gewezen op de negatieve impact. Iedereen die meewerkte, moest de vliegreis op voorhand compenseren via zijn of haar voeding. Een vliegtuigreis naar Jordanië compenseer je door 2 maanden veganistisch te eten."
Laura: "Als je niet vliegt, tel je precies niet mee. Studenten hebben een beperkt budget en vliegen is goedkoper dan een internationale treinreis. Wat niet logisch is."
Ellen: "Ik ben ook tegen spotgoedkope vluchten, want het maakt vliegen nog aantrekkelijker."
Emma: "Binnen Europa, zoals naar Berlijn, moeten we toch de trein nemen in plaats van het vliegtuig."
Nicolas: "Sinds corona willen we terug reizen, ook met het vliegtuig. Ik vind het goed dat de gemeente subsidies voorziet voor jongeren die met de trein, tram of bus reizen."
Ellen: "Dat klopt. Mijn pas bij De Lijn is de helft goedkoper in Koksijde dan in het binnenland. Dat zet ons aan om het openbaar vervoer te gebruiken."

Charlotte: Waar schuilt het grootste gevaar? Wat is het meest bedreigend voor onze gemeente?
Laura: "Weerpatronen worden extremer. De gevolgen zijn meestal minder voelbaar bij ons dan in armere landen, terwijl wij die klimaatveranderingen vooral veroorzaken door onze manier van leven."
Emma: "De warme temperaturen bij ons lijken eerder een voordeel. De mensen leggen de link niet tussen stijgende kosten en klimaatverandering."
Charlotte: "Als je ziet hoeveel de kustverdediging ons nog zal kosten, ook voor ons land niet te onderschatten."

Charlotte: Heb je een favoriet dier of favoriete plant uit onze gemeente? Een favoriet plekje?
Nicolas: "Mijn favoriete plek? Mieke Hill in Sint-Idesbald. En mijn favoriete plant is de duindoorn."
Ellen: "De zeehondjes die komen rusten op ons strand. Het plein voor onze bib vind ik een gezellige plek."
Laura: "Ik zou graag eens zeevonk zien (zeevonk is een organisme uit de Noordzee dat fel blauw oplicht als het donker is)."
Emma: "De duinen vind ik supermooi. Ik hou niet zo van de drukte op het strand."
Charlotte: "Bij ons is die drukte nog mooi gespreid, er zijn andere badplaatsen waar de mensen op elkaar plakken."

Charlotte: Laura, als bioloog, welk negatief effect van klimaatverandering vind je het ergst?
Laura: "Mij interesseert de politieke link met biologie en het sociale aspect van biologie."

Charlotte: Emma, zijn er raakpunten tussen geneeskunde en klimaatverandering?
Emma: "Via de universiteit legde ik de link tussen gezond en duurzaam leven. Plantaardige voeding is de enige gezonde voeding, voor mens en planeet."

Charlotte: Ellen, jij kweekt zelf je groenten. Koop je ook lokaal en seizoensgebonden groenten of fruit?
Ellen: "Uiteraard gebruik ik geen sproei- en chemische meststoffen. Soms heb ik 5 kroppen sla die ik dan verdeel onder de buren en familie. We eten thuis vooral lokaal en seizoensgebonden."

Charlotte: Nicolas, wordt er in de opleiding tot burgerlijk ingenieur gedacht aan klimaatoplossingen, want vaak is een alternatief ook een technische oplossing?
Nicolas: "Efficiëntie en maximalisatie van de aandeelhouderswaarde zijn heel belangrijk in de industrie. Wiskundige modellen houden rekening met duurzaamheid door bepaalde ecologische overschrijdingen te ‘beboeten’. Duurzaamheid is in opmars, maar er is nog werk aan de winkel."

Charlotte: Wat vind je van de natuur in onze gemeente? Mis je iets op het vlak van natuur?
Ellen: "Ik kom uit het binnenland en het is hier dik in orde: afwisselend bos, zee, strand en duinen. Je ziet hier ook veel bomen."
Nicolas: "Er zijn inderdaad veel mogelijkheden. We leven in een prachtige gemeente."