Wist je dat de Oostduinkerkse kermis al sinds jaar en dag in het eerste weekend van september plaatsvindt? Dat is omdat de IJslandvaarders toen terugkeerden van hun maandenlange avontuur ver van huis. Geen toeval dus dat het NAVIGO-museum ook dan terug opengaat.

Gevaarlijke reis van 6 maanden

Waarom kozen die IJslandvaarders voor een levensgevaarlijke reis die een half jaar duurde? Uit bittere noodzaak. Als boerenknecht verdienden ze amper 70 centiem per dag (in oude Belgische frank). Wie de reis naar IJsland aandurfde, kon − als de vangsten goed meevielen − gemakkelijk het dubbele verdienen. De risico's moest je er wel bijnemen.

De kans dat je stierf of invalide werd, was 1 kans op 36. Er waren natuurlijk jaren met veel doden. Van de 130 achtergebleven landgenoten stierven er 2 door zelfdoding, 58 wanneer hun schip met man en muis verging, 30 IJslandvaarders vielen overboord en 40 mannen stierven door ziekte of opgelopen verwondingen.

Hulde aan onze vissers

Het Erepark der op zee gebleven vissers is een belangrijk onderdeel van de museumsite: een huldemonument voor de Vlaamse vissers die in zee bleven. Samen met de visserskapel en de gedenkzuil voor de IJslandvaarders, symboliseert deze plek de ontelbare drama’s die zich op zee afspeelden. Van 1888 tot vandaag tellen we op de 14 gedenkstenen de namen van 489 vermisten, samen met hun leeftijd, datum van scheepsramp, nummer van het schip en beginletter van de thuishaven. 489 achterliggende verhalen van storm, ongeval of mijnontploffing. Het graf van deze mannen? De wijde zee, zonder grafzerk of houten kruisje.

De perfecte plek voor deze symbolische begraafplaats: rustig gelegen op het plekje waar vroeger, in de schaduw van de parochiekerk, de vissers van Oostduinkerke werden begraven. Geen banaal monument, maar eenvoudig en sober. Helemaal in de lijn van het harde vissersbestaan. Het erepark werd voltooid op 18 september 1976. Elk jaar wordt op de donderdag van de kermisweek een vissersmis georganiseerd ter nagedachtenis van de overleden vissers.