Het Onafhankelijk Theater Oostduinkerke (OTO) bestaat dertig jaar, eigenlijk 32, maar corona gooide een tijdlang roet in het eten. Twee jaar na datum brengt het gezelschap dan toch King Lear. Om dit heuglijke moment te vereeuwigen, nodigde Tij-dingen vijf vurige OTO-krachten uit voor een gesprek.
Tij-dingen: OTO bestaat 30 dertig jaar, eigenlijk 32, maar corona gooide roet in het eten. Wat stond er de voorbije twee jaar op het menu?
Katrien Vandenberghe: "Op zaterdag 7 maart speelden we de première van King Lear 2020. De tweede voorstelling zou plaatsvinden op zaterdag 14 maart, de dag waarop de eerste lockdown startte. Sinds die dag ligt Het Bedrijf er verlaten bij, heel onwezenlijk. We kunnen ons mooi theatertje niet gebruiken. In 2021 hoopten we op een tweede kans en repeteerden we vanaf dat weer mocht. Helaas was ook die opflakkering van korte duur."
De kleinschaligheid is de grootste troef van Het Bedrijf, nu wijken we even uit naar cultuurcentrum CasinoKoksijde
"Het enige dat echt gebeurde in Het Bedrijf, is een try-out van Klandestien (een a capellagroep die ik oprichtte met drie vriendinnen, net voor corona toesloeg). Dat was om de luchtkwaliteit te testen in ons zaaltje. Voor 40 mensen is de ventilatie geen probleem, maar om geen risico te nemen, spelen we King Lear 22 in cultuurcentrum CasinoKoksijde. Derde keer goede keer hopelijk. De euforie en het genot van een lege agenda duurde niet lang. Ik ben een bezige bij en snak naar avondactiviteiten. Vroeger had ik gemiddeld één vrije avond per maand, plots werd dat één dag op twee."
Rik Tanghe: "Tijdens de voorbije jaren zag ik een aantal voorstellingen van OTO zoals Yerma vraagt een toefeling en De broers Geboers. Zowel de spelers als de stukken hebben me gecharmeerd."
T-d: Wat is voor jou het hoogtepunt in die jaren OTO?
Wouter Willaert: "In 2002 brachten we Iseland, Iseland. Een heel mooi stuk, ik kreeg de rol van smokkelaar Kilo. Leuk om te spelen, zeker in 't West-Vlaams. Er zat ook een extra gelaagdheid in, gezien de lokale historiek. We kregen veel respons, ik ben nog steeds trots dat ik hieraan meewerkte. We moesten onze optredens spreiden over twee jaar, want door een zaalcapaciteit van 110 plaatsen kon Het Bedrijf niet meteen aan de grote vraag voldoen. Ook Shakespeare all in was een hoogtepunt. We hebben veel gelachen in die periode. Door het succes, moesten we zelfs uitwijken naar cultuurcentrum CasinoKoksijde. Als derde stip ik De broers Geboers aan."
Rik Desmet: "Ik ben al jarenlang gebeten door de toneelmicrobe. Met King Lear zit ik al boven de veertig stuks. Het is mijn zevende keer dat ik regisseer voor OTO, een fantastische ploeg die geen uitdagingen uit de weg gaat. De eerste samenwerking was in 2004 met Het Publiek, een experimentele creatie. Daarna passeerden het dolkomische Shakespaere All-in en Bloedbruiloft de revue. Dan ook nog Mamma Medea, een bewerking van het Griekse drama door Tom Lannoye, Hotel Tomelho en Yerma vraagt een toefeling. Ook nu ga ik met 100 procent inzet aan de slag."
Er was nog geen sprake van het casino toen Het Bedrijf de deuren opende in 1995.
T-d: King Lear wordt eigentijds gebracht. Waarover gaat het?
Rik T: Het stuk gaat over een rijk dat uit zijn voegen barst. De grootsheid is niet meer houdbaar door allerlei regeltjes, bureaucratie en gemor van het volk. Er is een link met de huidige toestand in Europa: een logge bureaucratie, verlies van eigenheid van regio’s met o.a. de Brexit als exponent, het gebakkelei over de al dan niet toetreding van nieuwe deelstaten…"
Sam Beernaert: "De geschiedenis herhaalt zich en we leren helaas nooit uit het verleden. We zien telkens naties boomen en weer verbrokkelen. Charisma, populisme, oorlog en bedrog verdringen oprechte bestuurders en hun idealen. Shakespeare legde die vinger op de wonde in 1606. Vierhonderd jaar later staan we weer even ver. Aroma’s van machtslust, extreemrechts, separatisme, racisme en plofkippen in een smeltkroes van een vermoeid koninkrijk op smaak gebracht als actueel verhaal."
Rik D: "Het wordt zeker geen loodzware vertoning, maar drama met een licht komische toets. Ook de aankleding is hedendaags in een sobere, maar suggestieve setting vol speelse elementen. Special guest is Arne Demoen die als percussionist zonder drumstel betoverende klanken zal toveren."
T-d: Waarvoor staat het OTO. en wat is het onderscheid met Het Bedrijf?
Katrien: "Onafhankelijk Theater Oostduinkerke is onze theatergroep. We startten en groeiden zonder subsidies en stampten een theaterzaaltje uit de grond met een handvol vrijwilligers uit puur idealisme. Er was nog geen sprake van het casino toen Het Bedrijf de deuren opende in 1995. De naam dekte de lading voor alle bedrijvigheden die bij ons plaatsvinden en als subtiele verwijzing naar de bedrijven in een theaterstuk. We brengen al 27 jaar een professionele podiumprogrammatie, geven workshops en bieden ruimte aan academies, scholen en ontluikende artiesten om creativiteit te laten gonzen. De oude IWVA-loods richtten we helemaal zelf in met stoeltjes, een regiekamer, doeken, spots en toen nog een bar op wieltjes. Pas later, dankzij gemeentelijke steun, zorgden we voor een foyer, loge en toiletten."
T-d: Is het speciaal om als inwoner mee te spelen?
Sam: "Het is voor mij een eer om mee te spelen met de acteurs van OTO. Dit team krijgt in onze regio veel erkenning. Als geboren Koksijdenaar draag ik graag mijn steentje bij. Na vele maanden oefenen, zorgt het applaus en een oprecht compliment van een vertrouwde inwoner voor vleugels."
Katrien: "Altijd leuk om een thuismatch te spelen. In plaats van een abstracte productiefoto, plaatsen we graag enkele acteurs van de streek op de affiche. Mensen die iemand kennen en in het straatbeeld zien hangen, zijn sneller geneigd om te komen kijken."
T-d: Hoe onderscheiden jullie zich van andere gezelschappen en theaterhuizen?
Katrien: "Die extra promotie hebben wij broodnodig, omdat wij niet de voor de hand liggende stukken spelen waar de doorsnee toneelganger op afkomt. Billenkletsers zul je bij OTO nooit zien. Dat wil niet zeggen dat we nooit een komedie spelen. Onze voorkeur gaat dan wel uit naar de tragikomedie. We schuwen ook de grote kleppers niet. Zowel Griekse tragedies, als stukken van de Oostenrijker Peter Handke (nobelprijs literatuur), als absurde stukken van Eugène O’Neill of Shakespeare. Geen evidente keuze voor een amateurgezelschap, we zijn inderdaad een buitenbeentje. We kiezen voor audities en voor stukken met inhoud, waar de personages een evolutie doormaken."
T-d: Wat staat er de komende maanden nog op het programma?
Katrien: "De besprekingen met de gemeente i.v.m. een ventilatiesysteem zijn volop aan de gang. Pas als die er is kunnen we weer opstarten in de zaal. Concreet betekent dat dat we wellicht in oktober weer kunnen opstarten met de café-foyerconcertjes. En vanaf 2023 pas met onze podiumprogrammatie in Het Bedrijf."
T-d: Waarvan dromen jullie nog?
Wouter: "De jeugd is steeds minder bereid om toneel te spelen, ik hoop dat jonge mensen gemotiveerd blijven om te acteren. Anderzijds is die voorbijgaande aard van ons gezelschap een meerwaarde. Je bent bij OTO niet verplicht om elk jaar te spelen, maar dat wil niet zeggen dat je er niet meer bij hoort. Ook krijg je niet zomaar elk jaar je rol. Jaarlijks brengt een regisseur een stuk aan, het bestuur maakt een keuze en daarna volgen audities en die gebeuren in eer en geweten. Persoonlijk droom ik ervan om ooit een stuk te maken over dementie. In mijn privésfeer word ik geconfronteerd met deze aandoening en via een tragikomisch theaterstuk hoop ik hiernaar te kijken met een lach en een traan. Ten slotte hoop ik dat we kunnen blijven spelen in Het Bedrijf. Die kleinschaligheid is een enorme troef."
Sam: "Acteurs leven van veel dromen en dromen van veel leven. Wat ons zeker bezighoudt, is de coronapandemie en dat we weer volop leven en dromen. Vanop het podium willen we ons publiek meevoeren in die dromen. Daarna met vrienden het glas heffen, maakt ons geluk compleet."
T-d: Ik hoorde dat u sinds de lockdown elke dag uw tekst herhaalde? Kostte dat veel moeite?
Rik T: "Na de repetities voor King Lear 2020 was het erg pijnlijk om slechts éénmalig te kunnen optreden. Ook 2021 bracht geen beterschap, maar onze regisseur vroeg om de tekst niet te laten liggen. Dat nam ik nogal letterlijk waardoor ik mijn tekst regelmatig opnieuw instudeerde. Dagelijks is misschien wat overdreven (lacht). Voordeel is dat ik extra nuance kon toevoegen."
T-d: Willen jullie nog iets delen met onze lezers?
Rik T: "Wist je dat ik ooit een jaar onderwijzer was in het vijfde leerjaar van de vrije basisschool in de Helvetiastraat (VBS De Ark, red.)? Toevallig zat ene Katrien Vandenberghe toen in het vijfde leerjaar en Ilse Chamon trouwens ook."
Sam: "Om het met de woorden van Shakespeare te zeggen: Uit niets komt niets. Blijf niet met Tij-dingen in je sofa liggen, koop tickets voor King Lear en de vele andere hoogstandjes die onze bruisende gemeente aanbiedt. Durf te dromen, durf te leven, ook met virussen in de lucht."
Katrien: "Komt dat zien, komt dat zien!"