In de herfst spot je aan zee majestueuze wolkenformaties en indrukwekkende hemels. En laat net dat ook heel opvallend zijn op het schilderij Garnaalvisser te paard van Floris Jespers.
Wist je dat ook bijzonder werk van zijn broer, Oscar, te zien is in onze gemeente? Wapenstilstand is de uitgelezen periode om zijn gedenkteken voor militaire en burgerlijke oorlogsslachtoffers te ontdekken. Dat staat in een perk naast de Sint-Niklaaskerk.
Indrukwekkende hemel
Onder een indrukwekkende, abstracte hemel zie je een voorstelling van een garnaalvisser te paard met netten en manden, stappend langs de vloedlijn. Zijn beeltenis wordt weerspiegeld in een plas. Dit werk behoort sinds 2016 tot de collectie van het NAVIGO-Nationaal Visserijmuseum en werd geschilderd door Floris Jespers. Hij is één van de tenoren van de modernistische schilderkunst in België tijdens het interbellum.
Floris Jespers werd op 18 maart 1889 geboren in een Antwerps kunstenaarsgezin. Zijn vader Emile (1862-1918) was beeldhouwer, net als zijn oudere broer Oscar (1887-1970). Samen trokken Oscar en Floris al op jonge leeftijd naar de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen, waar ze middag- en avondcursussen volgden. Terwijl Oscar in de voetsporen van zijn vader trad, besloot Floris om het over een andere boeg te gooien: schilderen werd zijn stiel. Rik Wouters was zijn grote voorbeeld en Jespers’ vroege werken waren dan ook volledig in de stijl van het fauvisme: felle kleurtoetsen, grove borstelstreken, weinig detail en in vegen.
Modernisme
De gebroeders Jespers bleken ook getalenteerde muzikanten. Gewapend met viool (Oscar) en cello (Floris) traden ze op in musichalls en schouwburgen. Het was tijdens één van deze concerten dat Floris (in 1914) dichter en auteur Paul Van Ostaijen leerde kennen, die zijn dichte vriend en bezieler zou worden. Samen bestudeerden ze de nieuwe filosofische strekkingen en de vernieuwingspogingen in de internationale kunst. Samen met Oscar Jespers en schilder Paul Joostens vormden ze één van de vroegste modernistische kernen binnen België. Na de Eerste Wereldoorlog zien we in het schilderwerk van Jespers dan ook grote veranderingen: kubistische, expressionistische, futuristische en surrealistische elementen doen hun intrede. Jespers bleek bijzonder onderlegd in deze kunstvormen, maar er kwam ook vaak de kritiek op zijn werk. Het mistte, aldus bepaalde critici, persoonlijkheid. Toch bleken zijn veelzijdigheid, verbeeldingskracht en uitzonderlijke techniek niet te ontkennen en zette hij zo mee de toon voor de vernieuwing van de kunst in België tijdens het interbellum.
Meer werk van de gebroeders Jespers
Het schilderij dateert uit 1914 en is dus een vroeg werk van Jespers. Het is niet het enige schilderij van deze kunstenaar in de NAVIGO-collectie. In 2018 werd ook het doek Marine met een indrukwekkende hemel aangekocht
Bovendien bewonder je in Oostduinkerke ook werk van zijn broer Oscar: het witte natuurstenen Gedenkteken voor militaire en burgerlijke oorlogsslachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, naast de Sint-Niklaaskerk. Het toont een jonge vrouw met hoofddoek en kruis om de hals, die het lichaam van een gesneuvelde soldaat ondersteunt. Het monument werd ontworpen door architect Pierre Vandervoort en beeldhouwer Oscar Jespers. Deze laatste verbleef in 1924 vijf maanden in Oostduinkerke om het werk te maken. Het gedenkteken van Oostduinkerke stamt uit de kubistische periode van Oscar Jespers, maar de vormen zijn toch realistisch in vergelijking met andere beelden van de kunstenaar uit die periode.
