In Koksijde zijn onze strandvissers een bekend beeld: ze zijn bezig met verschillende soorten netten op elk moment van de dag. De garnaalvissers te paard zijn de bekendste.

In de editie van mei las je al een artikel over de passieve strandvisserij.
Deze keer krijg je uitleg over de actieve variant.

Actieve strandvisserij: zelf netten trekken of duwen

Bij actieve strandvisserij worden netten geduwd of getrokken door een visser of het paard. In tegenstelling tot de passieve visserij, moet de visser zelf actie ondernemen tijdens de vangst. We bespreken hier zowel de kruiers met een steek- als een sleepnet en de garnaalvissers te paard. Ook de hengelaars en de aasdelvers horen thuis in deze rubriek. Wil je nog meer weten? Lees het uitgebreide dossier op www.navigomuseum.be/strandvissers.

Kruien met een sleepnet: deze strandvissers slepen een net achter zich aan door het ondiepe water. In de volksmond spreken we ook van kruwen. De vissers wagen zich tot aan hun middel in het water en hullen zich daarvoor in een waadpak en gele oliejekker. Het kruien vindt plaats van twee tot anderhalf uur voor laag water tot het laagtij, meestal in de periode april tot oktober. De meeste kruiers trekken hun eigen net, maar heel sporadisch zie je ook twee kruiers die samen één groter net achter zich slepen, dit is een vorm van seine- of zegenvisserij (duurzame visserijmethode waarbij de vis met een over de bodem slepend net door een omtrekkende beweging wordt ingesloten). Deze vissers mikken op garnalen, maar er is ook bijvangst: kleine krabben, platvis, pietermannen en kwallen. De vangst wordt op het strand gesorteerd, waardoor de bijvangst snel terug in zee belandt.

De steeknetvisserij is een oude vorm van strandvisserij die nog amper wordt uitgeoefend langs de Belgische kust. Het visnetje voor kinderen dat je op de dijk koopt, is op deze techniek gebaseerd. De visser staat tot aan de middel in het water, en duwt het net voor zich uit. Het net zelf is vastgebonden aan een horizontale houten lat (de schee) en aan de dromstok of houten steel waarmee het vistuig onder water wordt geduwd. Het midden van de schee schraapt over de bodem, waardoor de garnalen opschrikken en in het net belanden. Vroeger werd dit vaak uitgevoerd door de vrouwen van vissers. Terwijl hun mannen maandenlang van huis waren, brachten zij extra eten op tafel of verdienden een centje bij. Ook hier horen we vaak de term kruwen, met een duwnet of schee.

Bij de garnaalvisserij te paard wordt niet de visser, maar zijn paard ingeschakeld om het visnet door het water te slepen. Zag je ze nog nooit aan het werk? Hou dan hun kalender in de gaten.

Zelf aan de slag?

Dan moet je niet alleen het juiste materiaal hebben en een actueel getijdenboekje. Je moet ook de regelgeving kennen. Je vindt het overzicht op www.recreatievezeevisserij.be

Bovendien zijn in onze gemeente verschillende verenigingen actief waar je terechtkan.

Verenigingen

Strandvissers mogen vanzelfsprekend alleen aan de slag gaan, maar soms is gezelschap welkom. Ben je dus op zoek naar een vereniging om je bij aan te sluiten? Dit zijn de verenigingen actief in Koksijde en Oostduinkerke:

Wetgeving

De regelgeving omtrent de strandvisserij is zeer divers van aard en wordt geregeld op diverse beleidsniveaus. Je vindt het volledige overzicht op www.recreatievezeevisserij.be

Voor het grootste deel wordt de reglementering op lokaal niveau vorm gegeven in gemeentelijke politieverordeningen. Voor Koksijde kan je ook alles nalezen in het politiereglement (hoofdstuk 5 ‘visserij’): https://www.koksijde.be/algemeen-politiereglement.

Wil je zelf netjes leggen? Daarvoor heb je een vergunning nodig. Die wordt uitgereikt in september voor de periode van 1 oktober t.e.m. 31 mei. Meer info en aanmeldingen via info@koksijde.be.

Ook enkele Koninklijke Besluiten en besluiten van de Vlaamse Regering zijn van tel. Gelukkig hoeven strandvissers deze wetgeving niet zelf meer uit te vogelen. Op de website www.recreatievezeevisserij.be, een project van VLIZ en ILVO, kan de van toepassing zijnde wetgeving - ongeacht het beleidsniveau - op een interactieve en gebruiksvriendelijke wijze worden geconsulteerd. Benieuwd naar de verbodsperiodes, verbodszones, vergunningen enz. die van kracht zijn? Controleer het dan snel en eenvoudig op deze website. Ook de actuele info over het nieuwe KB van de minister van Noordzee kan je daar nakijken eenmaal van toepassing.

Wist je dat…

…vroeger niet alleen vissen, maar ook vogels het doelwit waren van strandvissers? In tijden van honger, moesten de (strand)vissers vindingrijk zijn. Tijdens strenge wintermaanden of wanneer de vangst mager was, gebruikten ze dan ook een kneek om meeuwen te vangen. Door een haring of sprot te bevestigen aan de haken, werden deze meeuwen verschalkt. Meeuwen waren misschien geen delicatesse, maar boden wel voedzaam rood vlees.